کد مطلب:19984 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

با اين كه معلم هستم و در حد ليسانس درس خوانده ام، فردي خجالتي هستم. هر سال با شروع سال تحصيلي اين حالت اضطراب در من بيشتر مي شود. مرا راهنمايي كنيد؟

مي توان گفت: اكثر قريب به اتفاق مردم، در مواردي از زندگي اجتماعي خود به گونه اي دچار كم رويي شده اند، اما بعضي صرفاً در مواقع و موقعيت هاي خاص دچار كم رويي مي شوند. بعضي در برخي از مواقع و برخي در غالب مواقع و بعضي در همه موقعيتهاي اجتماعي دچار كم رويي مي شوند.4[8]

كم رويي نوعي ترس يا اضطراب اجتماعي است كه در آن فرد از مواجه شدن با افراد ناآشنا و ارتباطات اجتماعي گريز دارد. بسياري از محققان، ريشة اصلي كم رويي را ترس يا اضطراب اجتماعي مي دانند.[9]

كم رويي لزوماً يك ويژگي ارثي يا ژنتيكي نيست و چه بسا ممكن است فرزند، كم رويي را از پدر و مادر كم رو ياد گرفته باشد. بعضي از روان شناسان مثل واتسون كم رويي كودكان را در نتيجة يادگيري و تقويت آن در خانه و مدرسه مي دانند. سخت گيري بيش از حد و داشتن توقعات زياد، تهديد و تنبيه و تحقير و حمايت هاي افراطي، زمينة بروز كم رويي را فراهم مي كند.[10]

كم رويي در طول دوران رشد به تدريج پديدار شده است. از اين رو درمان آن نيز به تدريج بايد حاصل شود. براي كم رويي يك درمان فوري وجود ندارد و با دارو نيز برطرف نمي شود. اساس درمان در حوزة شناخت و نگرش فرد است.

مؤثرترين گام هاي عملي در غلبه بر كم رويي عبارتند از:

1- شناسايي احوال خود؛

2- بازسازي شخصيت از طريق بروز توانايي هاي مثبت خود؛

3- ترك عادت هاي نامطلوب و ايجاد عادت هاي پسنديده؛

4- شركت در بحث هاي گروهي و همكاري با اعضاي گروه، از طريق مطرح كردن ديدگاهها و نظريات و نگريستن به چشم هاي مخاطبان در هنگام صحبت؛

5- به كارگيري نيروي اراده؛

6- زدودن افكار غير منطقي از ذهن؛

7- تأكيد بر انتقادهاي سازنده؛

8- به كارگيري توانايي ها و ارزش هاي خود؛

9- مبارزه با ترس هاي دروني از راه تلقين مثبت؛

10- جلب توجه ديگران از طريق نشان دادن قابليت هايخود؛

11- پذيرش نقايص خود و سعي در برطرف كردن آن ها؛

12- معاشرت با مردم: به رغم ترس دروني، براي درمان كم رويي لازم است با ديگران معاشرت كنيد؛

امام علي(ع) مي فرمايد: موقعي كه درباره چيزي دچار ترس شدي، خود را در آن بيفكن كه اضطراب، سخت تر از ابتلاي به آن است.[11]

سعي كنيد در معاشرت ها خود را فراموش كنيد. براي اين منظور اوّلاً در سلام كردن به آشنايان پيش قدم باشيد. ثانياً خوش رو باشيد. اميرالمؤمنين(ع) مي فرمايد: هر تازه واردي در محيط نامأنوس حيرت زده مي شود. براي آرامش خاطر سخن خود را با سلام آغاز كنيد.5[12]

13- احساسات آزار دهنده و بازدارنده مانند: احساس خجالت، احساس شرمندگي، احساس حقارت، احساس بي كفايتي و احساس اجتماع گريزي را كه آفات رشد مطلوب هستند، از خودتان دور كنيد؛

14- هرگز خود را سرزنش نكنيد و هيچ گونه نگرش منفي نسبت به شخصيت خودتان نداشته باشيد؛

15- اجازه ندهيد ديگران از كم رويي شما سوء استفاده كنند؛

16- بخشي از اوقات خود را براي استراحت، تفكر، تنش زدايي و تمرين آرامش رواني - عضلاني اختصاص دهيد؛

17- سعي كنيد در برقرار ارتباط با ديگران ابتكار عمل را به دست بگيريد. چيزي بدهيد و يا درخواست كنيد، مثلاً شيريني و ميوه تعارف كنيد؛ سؤالي بپرسيد و يا كتاب و مجله اي را به امامت بخواهيد؛

18- بيش از حد گرفتار آداب و رسوم و تعارف نباشيد. به عبارت ديگر: خيلي مراقب نهاد خود نباشيد و بسيار راحت و ساده و بي تكلف با ديگران ارتباط برقرار كنيد.

در پايان كتاب ارزشمند روان شناسي كم رويي و روش هاي درمان از دكتر افروز را جهت مطالعه معرفي مي كنيم.